نقد و بررسی دیدگاه احسان الهی ظهیر به منشأ نفسانی داشتن آموزۀ رجعت

نوع مقاله : مقاله علمی-تخصصی

نویسنده

دانشجوی دکتری کلام امامیه دانشگاه قرآن و حدیث و دانش‌آموختۀ حوزۀ علمیه

چکیده

جایگاه خاص شیعه و به تبع آن، مؤلّفه ‏ها و آموزه‏ های اعتقادی، پیوند خاصی را در میان شیعیان به وجود آورده‌اند، به طوری که پایبندی و پایداری شیعیان به آموزه‏ های اعتقادی خود، زمینۀ کینه و عداوت را در دشمنان و مخصوصاً در ستیزه‌گران با مذهب راستین اهل بیت‰ سبب شده است. از جمله آموزه‏ های اعتقادی شیعه که در آخر الزمان و بعد از قیام حضرت مهدی† اتفاق خواهد افتاد، بازگشت افراد خاص به دنیاست، در حالی که پیش‌تر از دنیا رفته‏ اند. این اتفاق که در روایات شیعی از آن با عنوان «رجعت» یاد می ‏شود، بر گرفته از روایت متواتر شیعی است که برخی از آیات الهی به آن اشاره دارد و شواهد تاریخی نیز بر آن صحّه می گذارد و آن را تأیید می‏ کند؛ عقل نیز با اتکا به امارات و نشانه ‏ها، اصل وجود آن را ثابت می‏ داند. در این میان، احسان الهی ظهیر، وهابی متعصّب پاکستانی در طول سال ‏های عمر خویش تلاش کرد تا با رد و انکار این آموزه و خرافی خواندن آن و با استناد به سخنان پیشینیان خود، ضمن تهمت‏ های ناروا به شیعه، اصول و اعتقادات شیعیان به این آموزه را دارای منشأ نفسانی بداند. در این پژوهش، تلاش شده است اعتقادات و آراء الهی ظهیر در نفسانی دانستن آموزۀ رجعت در شیعه، بررسی و به اشکالات مطرح پاسخ داده شود.