کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، گرایش تفسیر اثری، دانشگاه قرآن و حدیث
چکیده
در منابع تفسیری و روایی برای «مثل السوء» و «المثل الأعلی» معانی مختلفی ذکر شده است. در این منابع «مثل السوء» به کسانی اطلاق شده است که به خداوند، دین، پیامبر، وصی او و حسابرسی ایمان ندارند؛ این بی ایمانی، سبب ساز اعمالی از روی هوا و هوس می شود و در نتیجه، آنها را به نمونۀ بد تبدیل می کند. همچنین رسول اکرم و ائمۀ هدی از مهم‌ترین وجوه معنایی «المثل الأعلی» در این منابع مطرح شده اند. با این همه، وجوه معنایی مختلفی توسط عالمان شیعه و اهل سنت ازاین عبارات در منابع ارائه شده است که پیجویی آنها برای تعیین مراد الهی از این آیات ضرورت دارد. بر این اساس، در این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی بر پایۀ مطالعات کتابخانه ای، این وجوه معنایی از منابع تفسیری و روایی استخراج شده است. نتایج پژوهش حاکی از این است که وجوه معنایی «المثل الأعلی» اموری همچون: برترین صفات متعلق به خداوند، یگانگی خداوند، صفات ثبوتی او، اخلاص، مؤمنین، مقام و جایگاه امیر المؤمنین نزد خداوند، خلقت نوری چهارده معصوم، اسلام، پیامبر و اهل بیت، پرهیز از دوستی با کفار است؛ وجوهی چون: پیروی از شیاطین، عدم رعایت ادب و رفتارهای پسندیده، عدم معادباوری، قائل به والد بودن خداوند، پنداشتنِ فرشتگان به عنوان دختران خداوند، صفات سلبی خداوند و ...، نیز به عنوان وجوه معنایی «مثل السوء» شناسایی شده است.
)