ریشه حوادث تلخ و شیرین از نگاه قرآن و روایات

نویسنده

دانشکده علوم حدیث

چکیده

مقالهٔ حاضر به بررسی این نکته پرداخته است که بر اساس آیات و روایات، نعمت‌های بیکران پروردگار در سایهٔ رحمت او و نه از روی استحقاق انسان به وی می‌رسد؛ حال اگر کسی در مسیر رضای خداوند گام زند و به سوی خیر و صلاح پیش رود، خداوند درهای رحمتش را به روی او می‌گشاید و نعمتش را فزونی می‌بخشد. اما اگر انسان در برابر نعمت‌های خداوند به نافرمانی و ناسپاسی روی آورد، حوادث و مصائبی که با آن روبه‌رو می‌شود، ‌نتیجه‌ٔ عملکرد خود اوست. بنا بر این، عواملی چون وراثت، محیط و خوراک اگرچه در افعال فرد اثرگذارند اما علل تام انجام فعل نیستند و صرفاً زمینه‌هایی برای رفتار و عمل به شمار می‌روند لذا پیدایش حوادث تلخ و شیرین به رفتار خود شخص بستگی دارد. چکیده (عربی): جذور الحوادث الحلوة و المریرة من منظار القرآن و الحدیث المقال الحاضر یسلط الأضواء على نقطة هامة هی أن المستفاد من الآیات و الروایات هو ان سبب هذه النعم الجسیمة هو الرحمة الالهیة لا استحقاق الانسان . و علیه فلو سار المرء فی طریق رضا الرحمن و اتجه نحو الخیر و الصلاح فإن الله سیفتح له ابواب رحمته و یزید علیه من نعمه ، و اما اذا سلک الانسان طریق العصیان و الطغیان فإن ما یواجهه من مصائب سیکون من تبعات أفعاله . وعلیه ، فإن عوامل نظیر : الإرث ، البیئة ، الطعام ، و إن کانت ذات تأثیر على أفعال الانسان ، إلا أنها لا تمثل العلة التامة لها ، و إنما تهیئ الأرضیة الخصبة لها ، و أن الحوادث المختلفة حلوها و مریرها ذات صلة بنفس الفاعل . الألفاظ المحوریة : التفسیر الموضوعی ، البلاء و النعمة ، المحبوب و المکروه ، الحوادث المریرة ، الحوادث الحلوة ، القرآن الکریم ، الحدیث ، الخیر و الشر .