تحلیل بازخوانی مفهوم «شیرین بودن مؤمن» در متون روایی با رویکرد فقه الحدیثی

نوع مقاله : مقاله علمی-تخصصی

نویسنده

دانشجوی دکتری مدرّسی معارف اسلامی گرایش قرآن و متون، دانشگاه قرآن و حدیث

چکیده

در منابع و متون روایی، صفات و ویژگی‌های گوناگونی برای انسان‏ های مؤمن ذکر شده که از آن جمله می ‏توان به ویژگی شیرینی و یا شیرین بودن مؤمن اشاره کرد که معادل آن در عربی حلاوت و عذوبت است. این مفهوم در روایات اغلب بدین صورت آمده است که «المؤمن حلو» یا «المؤمن عذب»؛ با توجّه به مفهوم شیرینی که به عنوان یک طعم به ذهن می‏ رسد و از آن‌جا که روایات متعدّدی در این خصوص وجود دارد، این پرسش به میان می ‏آید که مقصود از شیرین بودن مؤمن چیست؟ آیا حلاوت مؤمن، یک امر فیزیکی است یا منظور دیگری از آن مورد نظر است؟ در راستای پاسخ به این پرسش در پژوهش حاضر با تکیه برمتون روایی به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر داده‏ های کتابخانه‏ ای به گردآوری اطلاعات پرداخته شده است. برای دستیابی به پاسخ با به‌کارگیری روش‌های فقه الحدیثی شامل تشکیل خانواده حدیث و متعاقب آن بررسی متنی و سندی روایات گوناگون با این مضمون، این دستاورد حاصل شد که مقصود از شیرین بودن مؤمن عبارت است از یک مفهوم کنایی به این معنا که انسان مؤمن، تنها کارهای نیک و زیبا را دوست دارد و انجام می ‏دهد. بدین ترتیب، شیرین بودن و حلاوت مؤمن امری فیزیکی نیست؛ بلکه به خلق وخو و رفتار مؤمن بر می‏ گردد.

کلیدواژه‌ها