فواید و راه‌های گسترش وفای عهد از نظر امیر المؤمنین علی (علیه السلام)

نویسندگان

1 کارشنارس ارشدنهج البلاغه

2 استاددانشگاه قرآن وحدیث

چکیده

وفای عهد در اسلام از فضایل مهم اخلاقی و پیمان‌شکنی از رذایل اخلاقی ناپسند شمرده می‌شود. در قرآن‌کریم با قوی‌ترین تعبیرات و بیانات بر لزوم وفای عهد تأکید شده است. حضرت علی (علیه السلام) به طور مستقیم این فریضهٔ اخلاقی را توصیه فرموده و فواید آن را متذکر شده‌اند. بررسی راه‌های گسترش وفای عهد در آموزه‌های حضرت علی (علیه السلام) راهگشای ما در رسیدن به ارزش‌های جامعۀ اسلامی است. در این پژوهش با تکیه بر کتاب شریف نهج البلاغه و غررالحکم، مفهوم ، مصادیق و اهمیت وفای عهد از نظر امیر مؤمنان علی (علیه السلام) مورد بررسی قرار گرفته است. فواید وفای عهد که از کلام حضرت علی (علیه السلام) استخراج شده است، عبارت‌اند از: امنیت، آسایش، حفاظت، اعتماد و اطمینان اجتماعی، اتحاد، اعتبار عهود، کاهش خیانت و عهدشکنی، بهره‌مندی از خیر دنیا و آخرت، پیوند خداوند، پاداش حق تعالی؛ و نیز راهکارهای گسترش وفای عهد از نظر حضرت علی (علیه السلام) عبارت‌اند از: راستگویی، بالا بردن آگاهی خود و جامعه، تعجیل در تحقّق وعده‌ها، ملکه‌سازی، صبوری و داشتن استقامت، تشکر و قدردانی، معاشرت و نزدیکی با وفاداران، احترام به ارزش‌ها. چکیده (عربی): فوائد و سبل توسعة الوفاء بالعهد من منظار امیر المؤمنین (علیه السلام) یعد الوفاء بالعهد من الفضائل الأخلاقیة الهامة فی الإسلام، کما أن عدم الوفاء به رذیلة أخلاقیة ذمیمة . و قد ذکر القرآن لزوم الوفاء بالعهد بأشد التعابیر . و قد ذکر أمیر المؤمنین هذا الخلق الرفیع و أوصی به و أشار الی فوائده . فدراسة سبل توسعة الوفاء بالعهد فی التعالیم العلویة سیکون دلیلنا للوصول لجوامع القیم الأخلاقیة السامیة . تعرض البحث الحاضر ـ و بالاعتماد علی کتابی نهج البلاغة و غرر الحکم ـ لمفهوم و أهمیة و مصادیق الوفاء بالعهد من منظار أمیر المؤمنین (علیه السلام) . و الفوائد التی تم استخراجها من کلمات أمیر المؤمنین للوفاء بالعهد هی: الأمان ، و الراحة ، و الحفظ ، و الثقة و الاطمئنان الاجتماعی ، و الوحدة ، و قیمة العهود ، و قلة الخیانة ، و الانتفاع بخیر الدنیا و الآخرة ، و الصلة بالله سبحانة ، و الثواب الالهی . کما أن سبل توسعة الوفاء بالعهد من منظار أمیر المؤمنین (علیه السلام) عبارة عن : الصدق ، و رفع المستوی العلمی للفرد و المجتمع ، الإسراع فی تحقیق الوعود ، و الصبر و الاستقامة ، و الشکر و التقدیر ، و معاشرة الأوفیاء و القرب منهم ، و احترام القیم . الألفاظ المحوریة : علی (علیه السلام) ، العهد ، الوفاء ، الوفاء بالعهد ، نهج البلاغة